Tuesday, June 30, 2015

Yeni jeopolitik ve Türkiye

Son dört yazımda, güncel jeopolitik tartışmaları okurlarla paylaşmaya çalıştım. Bu konuyu burada bırakacaktım. Ancak AKP’nin ülkeyi Suriye’de bir savaşa sokma olasılığı gündeme gelince, bu konuya bir kez daha değinmeye karar verdim.

İki büyük tektonik plaka
Çin’in küresel çapta bir ekonomik ve siyasi etki alanının oluşmaya başlaması, ABD hegemonyasını tehdit edebilecek ekonomik, demografik ölçeğe sahip bir güç yaratıyor. ABD bu gücün gelişmesini engellemeye, bu güç ise “tarihsel misyonuna” ulaşmaya çalışıyor: Böylece küresel jeopolitikte soğuk savaştan sonra, daha önce görülmemiş büyüklükte, karmaşıklıkta iki “tektonik plaka” oluşuyor, birbirine sürtünerek basınç yaratmaya başlıyor.

Haberleşme, bilişim alanında oluğu kadar, silah endüstrisindeki teknolojik gelişmeler bu sürtüşmenin şiddetini, bundan kaynaklanan basıncı artırıyor. Teknolojik gelişmeler, internet üzerinden bilgi çalmada, uyduları etkisizleştirebilen silahlar/ tekniklerde ya da dünyanın herhangi bir yerindeki hedefleri bir saat içinde vurabilen hipersonik füzelerde olduğu gibi çatışma olasılıklarını artırma potansiyelleri taşıyor (The National Interest, 28/06/2015).

Bu iki tektonik plakanın sürtüştüğü bölgeler arasında, Güneydoğu Asya ile de Ortadoğu öne çıkıyor. 

Çin, Ortadoğu, AKP
Çin, “tarihin gördüğü en büyük ekonomik imparatorluğu kurarken” Ortadoğu, birincisi enerji kaynakları ama daha geniş anlamda “jeoekonomi” (emperyalizm) açısından, ikincisi de, Batı’dan Doğu’ya geçiş, Avrasya’da etkili olma, daha kolay hareket edebilme, Doğu ile Batı’yı bağlama anlamında “jeopolitik” olmak üzere iki açıdan büyük önem kazanıyor. 
(...)
Yazının devamını okaumk için tıklayınız 

No comments: