Jeopolitik alanında son tartışmaları aktarıyordum. Bugün bitirirken, bu tartışmaların odağındaki Çin’e bakacağım.
ABD’nin,
Çin’in hegemonyacı yükselişini engelleyebilmek için, onu var olan
düzenle bütünleşmeye, düzeni stabilize etme konusunda sorumluluk
üstlenmeye ikna etmesi gerekiyor. Ancak RAND Corporation’dan Timothy Heath’ın The National Interest’de yayımlanan, “Çin’in Yükselen Dünya Düzeni Vizyonu” (21/05/2015)
başlıklı yazısında vurgulandığı gibi Çin, ilk kez ABD ve İngiltere’ye,
Almanya’ya karşı yardım ettiği 1914 tarihinden sonra Versay
Anlaşması’nda yediği kazığı unutmamış, aldığı dersi dış politikada
önemli bir ilke düzeyine yükseltmiş. O zaman tepki olarak yükselen 4 Mayıs hareketi,
büyük bir isyanı, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulmasına kadar uzanan
süreci başlatmış. Şimdi Çin, kendi kurmadığı bir düzeni stabilize etmeye
çalışmak yerine, kendi çıkarlarına, “4 Mayıs Ruhuna” daha uygun bir düzen kurmayı amaçlıyor.
Bir ölçek sorunu
G. Arrighi, kapitalizmin tarihinde, Cenova, Hollanda, İngiltere ve ABD hegemonyalarını irdelerken ölçek sorununa dikkat çekiyordu:
(...)
Yazının devamını okumak için tıklayınız
No comments:
Post a Comment