Thursday, October 16, 2025

Gazze’de ateşkes

 


Gazze’de savaşın yerini alan ateşkes, ilk bakışta bir nefes alma imkânı sundu. Bombardımanların durması, rehinelerin serbest bırakılması, insani yardımın yeniden akmaya başlaması, Filistin halkının tükenmiş umutlarında belki bir anlık rahatlama yarattı. Fakat tarihin gösterdiği gibi, Filistin sorununda ateşkesler genellikle barışın başlangıcı değil, özellikle işgalci güç İsrail açısından, yeni bir savaşa hazırlık aşaması oluyor.

(...)

NE DEĞİŞTİ

ABD’nin yönlendirdiği bu “birinci aşama” plan, çatışmayı dondurmayı başardı ama barışın zeminini kuramadı. Çünkü anlaşmanın kalbinde, çözülmeden bırakılmış yapısal sorunlar var.

Birincisi, taraflar ateşkesi farklı okuyor. İsrail için bu bir “ara dönem”, Hamas için ise “kalıcı bir son”. İsrail, Hamas’ın silahsızlanmasını beklerken Hamas, bu süreci, varlığını sürdürmenin bir biçimi olarak görüyor.

(...)

Ekonomik boyut da bu çelişkilerin tam ortasında. İnsani yardımın artması elbette önemli ama yardım, ablukayı meşrulaştıran bir araç haline gelirse sürdürülebilir bir çözüm olamaz. Gazze’nin yeniden inşası için limanlarının, sınır geçişlerinin açılması, ekonomik entegrasyonun yeniden başlaması gerekiyor. Yoksa yardım kamyonları geçici bir vicdan rahatlamasından öteye gidemez.

(...)

BU ATEŞKES KALICI BİR BARIŞA DÖNÜŞEBİLİR Mİ?

Bu soruya olumlu bir cevap vermek zor. Çünkü anlaşma, barışın gerektirdiği “siyasi ve hukuki altyapıyı” içermiyor. Denetim mekanizması yok; ihlallere karşı bağlayıcı yaptırımlar belirlenmemiş; “silahsızlanma” ve “çekilme” kavramları ise muğlak. Kısacası, herkesin başka bir şey anladığı bir metin üzerinden kalıcı bir barış inşa edilemez.

Kalıcı “çözüm” için, teknik açıdan en az beş koşulun gerçekleşmesi gerekiyor.

(...)

“Olmazsa olmaz” ahlaki, tarihsel bir koşullar da var: Gazze soykırımı kayıtlara geçmeli, sorumlular yargılanmalı. Soykırımı, silah, mali yardımla destekleyen, karşı çıkanları susturan, tutuklayan yargılayan Avrupa yönetimlerinin temsilcilerinden hesap sorulmalı. Nihayet, bu soykırımı arzulayan planlayan faşistlere, bu olanağı sunan Hamas’ın, siyasi ahlaki sorumluluğu de saptanmalıdır.

Kimse kendini ve özellikle de Filistin halkını kandırmasın. Barış ancak şeffaflık, hesap verebilirlik üzerinde yaşayabilir. Bu ateşkes, bu haliyle, yeni acılara zemin hazırlayacak bir “insani ara” olarak tarihe geçmeye aday görünüyor. ,


yazının tamamını okumak için tıklayınız

No comments: