Monday, May 01, 2023

‘Her şey, her yerde aynı zamanda’

 

ABD-Çin savaşı olasılığı üzerine analizlere bu yıl daha sık rastlıyorum. Bunları yazanların iyimser olma çabalarını ise ikna edici bulmuyorum. 

Financial Times’da, Martin Wolf ve Gideon Rachman’ın geçtiğimiz günlerde yayımlanan yorumları bu analizlerin genel eğilimini yansıtıyor, ne yazık ki benim “yeniden paylaşım dönemi” analizimi birçok açıdan güçlendiriyor.

Wolf, “ABD-Çin ilişkileri korkutucu bir döneme girdi” başlığı altında ABD liderliğinde Batı blokuyla Çin’in kapasitelerini karşılaştırıyor, Batı’nın üstünlüklerine, ancak aranın da kapanmakta olduğuna dikkat çekiyor, yine de bir “felaketin” önlenebileceğine inanıyor. Rachman, “Son Washington ziyaretinde... Bir ABD-Çin savaşı olasılığının ne kadar sıradan bir tartışma haline gelmiş olduğunu”, kimi “üst düzey, boşboğaz generallerin, savaşın olası başlama tarihi üzerine rahatlıkla spekülasyon yapabildiklerini” aktarıyordu. Wolf’un “ABD ile Çin arasındaki ilişkiler insanlığın 21. yüzyıldaki kaderini belirleyebilecektir” saptaması, gerçek durumu yansıtıyordu. The New Statesman’da John Gray ve Robert Kaplan, “dönemi”, “liberal düzenin” dağılmaya başlamasına atıfla “yeni teknolojilerle ve kaynak kıtlığı sıkıntısıyla, yırtılmış küresel Weimar” olarak tanımlıyorlardı.

STRATEJİK REKABET

ABD-Çin ilişkileri bağlamında “stratejik rekabet” kavramı gittikçe daha sık kullanılıyor. “Strateji”, bir “aşamaya” değil, “son duruma” ilişkin bir kavram: “Sonunda kim ayakta kalacak?” 

(...)

Yazının tamamını okumak için tıklayınız

No comments: