Thursday, March 02, 2023

Sanders, Wolf ve ‘Simit’

 

2008 finansal krizinden bu yana kapitalizm mercek altında. BBC Radyo 4’te, Amerikalı Senatör Bernie Sanders (Kapitalizme Kızmak OK’dir- 2023), Financial Times ekonomi editörü Martin Wolf (Demokratik Kapitalizmin krizi- 2023) ve Dünya Sağlık Örgütü’nden ekonomist Kate Raworth (Simit- Türkçede karşılığı olmayan simit biçiminde donut -Ekonomisi- 2017) arasındaki tartışma (27/02/2023) ilginç bir örnek oluşturuyordu.

(...)

Sanders siyasi yaşamı boyunca bu sorunları dile getirdi, işçi hareketinin, orta sınıfın çıkarlarını korumaya çalıştı. İlginç olan, Wolf’un, “Kuznetz eğrisi” (“Yukarıda biriktikçe aşağıya da sızar, eşitsizliği azaltır”) savının doğrulanmadığını, kapitalizmin eşitsizlikleri artırdığını, oligarşik biçimler sergilediğini, demokrasiyle bağlarının kopmaya başladığını kabul ederek Sanders’la buluşmasıydı.

(...)

Wolf, kapitalizmi savundu, doğarken eşitsizlikleri azalttığını, özgürleşme, serbest piyasa ile de refah getirdiğini hatırlattı. Ancak, giderek eşitsizlikleri, ülkeler arasında azaltsa bile ülkelerin içinde derinleştirdiğini, bunun demokrasinin krizine yol açtığına dikkat çekti. Wolf’a göre kapitalizm, siyasi denetim altına alınmalıdır (regülasyon, vergiler vb.), siyasetin satın alınması yasaklanmalıdır ama servet yaratmanın ve “inovasyonun” kaynağı girişimcilik ezilmemelidir. Wolf’a göre, Raworth’un büyümeden vazgeçmeyi öneren modeli “ancak küresel çapta bir diktatörlükle gerçekleşebilir”. Yoksul ülkelerin büyümeden vazgeçmesi, Batı ülkelerinin servetlerini yoksul ülkelerle paylaşması olanaklı değildir. 

(...)

Yazının tamamını okumak için tıklayınız

No comments: